بررسی شیوع سندروم التهاب منضمی – قرنی (Epidemic Keratoconjunctivitis) در شهر هرات (قسمت چهارم)
نتایج
به صورت مجموعی، در این تحقیق، یک صد مریض مصاب EKC که در شفاخانۀ چشم روشنا از اول ماه اسد تا اخیر ماه جدی سال ۱۳۹۴ مراجعه کردند تحت مطالعه قرار گرفت. اوسط عمر مریضان تحت مطالعه ۱۵ ± ۲۷ سال بود. جوانترین مریض یک ماه و مسن ترین مریض ۷۰ سال سن داشت. تصویر ۱ تعداد مریضان را در هر کتگوری سنی نشان میدهد.
طوری که در تصویر ۱ دیده می شود، مریضان در هفت کتگوری سنی تقسیم شده که هر کتگوری شامل یک دهۀ عمر میباشد. بیشترین مریضان (۳۶ نفر) بین ۲۱-۳۰ سال سن داشتند، به تعداد ۱۹ مریض هم بین سنین ۱۱-۲۰ سال داشته ولی کمترین مریضان بین سنین ۵۱-۷۰ سال داشته اند.
همچنان مصابیت یکطرفه یا دوطرفۀ چشم مریضان به EKC در این تحقیق ارزیابی گردید. تصویر ۲ تعداد مریضان را نظر به مصابیت یکطرفه و دو طرفه به EKC نشان میدهد.
طوریکه در تصویر ۲ دیده میشود، از بین این مریضان، ۳۲ نفر مصاب EKC دوطرفه و ۶۸ نفر مصاب EKC یکطرفه بوده اند. از میان این ۶۸ نفر نیز، ۳۳ نفر چشم راست شان و ۳۵ نفر چشم چپ شان مصاب بود. هیچ تفاوت آماری معنیداری بین این ارقام دریافت نشد ۰.۹۸p=.
برای ارزیابی وقوعات این مرض در ماههای مختلف (ماه اسد تا جدی)، تعداد مریضان در هر ماه نیز محاسبه گردید. تصویر ۳ نشاندهندۀ تعداد مریضان در هر ماه میباشد.
طوریکه دیده میشود دو سوم واقعات ثبت شده در این تحقیق در جریان ماههای عقرب (۲۴ نفر)، قوس (۲۱ نفر) و جدی (۲۲ نفر) ثبت شدهاست. این بدین معنی است که بیشترین واقعات EKC در این تحقیق در فصلهای خزان و زمستان به ثبت رسیدهاست.
بخش مهم این تحقیق، بررسی تنوع کلینیکی و فیصدی شیوع اعراض و علایم کلینیکی مختلف مرض در بین مصابین بود. تصویر ۴ فریکوینسی تظاهرات کلینیکی مختلف مرض در مصابین را نشان میدهد. طوریکه در تصویر ۴ به ملاحظه میرسد، تمام مریضان از سرخی چشم رنج برده و تقریباً تمام مریضان (۹۴%) نیز همزمان عکسالعمل فولیکولی را در منضمۀ چشم شان نشان دادند. در حدود ۹۰% مریضان از افرازات قیحی-مخاطی، تورم و اشکریزی شکایت داشته و کمی بیشتر از ۸۵% مریضان از خارش و احساس جسم اجنبی در چشم شان رنج میبردند. سه چهارم مریضان نیز درد را در چشم مصاب تجربه کردند و به میزان کمتری احساس سوزش (۷۰%) و حساسیت به مقابل نور (۶۶%) نشان دادهاند.
بخش مهم دیگر این تحقیق بررسی شیوع اختلاطات در بین مریضان تحت مطالعه بود. تصویر ۵ تعداد مریضانی که مصاب به انواع مختلف اختلاطات EKC گردیده بودند نشان میدهد.
طوریکه در تصویر ۵ دیده میشود، تقریباً نیمی از این مریضان، از lymphadenopathy شکایت داشته در حالیکه در ۱۹% شان SEI و در ۱۱% مریضان تشکیل غشای کاذب به ملاحظه رسید. همچنان تعداد مریضانی که از یک و یا دو اختلاط EKC در عین زمان رنج میبردند نیز محاسبه و با هم مقایسه گردید. تصویر ۶ تعداد مریضانی را که از یک، دو و یا هیچ اختلاط EKC در عین زمان رنج میبردند نشان میدهد.
طوریکه در تصویر ۶ دیده میشود، ۳۶% مریضان هیچ نوع اختلاطی را نشان نداده، ۵۲% تنها یک اختلاط را نشان داده در حالیکه ۱۲ نفر دو اختلاط در عین زمان نزد شان مشاهده شدهاست. شایان ذکر است مریضانی که به SEI به حیث اختلاط EKC مصاب شدهبودند، دید شان نسبت به مریضان دیگر کاهش یافته و خصوصاً مریضانی که تعداد SEI شان زیادتر و یا SEI شان در مقابل مردمک قرار داشت از کمی دید و دیدن هالههای نورانی در اطراف روشنایی لامپ رنج میبردند. قابل ذکر است که ۴۱ مریض در عین زمان lymphadenopathy و عکسالعمل فولیکولر را نشان دادهاند، در ۵۸% مریضان تنها یکی از این دو به مشاهده رسیده و تنها در یک مریض هیچ کدام از این دو دیده نشدهاست.
در بررسی میزان آگاهی مریضان تحت مطالعه از شیوع این مرض ویروسی در شهر هرات، معلوم گردید که ۶۴ نفر از مریضان حداقل یکی از اعضای فامیل یا همکاران بسیار نزدیک شان به چنین مرض مصاب بودهاند. متأسفانه دیده شد که تنها نیمی از مریضان (۵۲ نفر) در بارۀ شیوع این مرض آگاهی داشتند که از این تعداد نیز تنها ۱۵ نفر اهتمامات پیشگیرانه سرایت مرض به دیگران را رعایت نمودند. سه نفر از مریضان چند روز قبل از مصابیت به مرض در حوضهای عمومی آب بازی کردهبودند که ممکن آب آلوده منشأ ویروس و انتان شان بوده باشد.
به تعداد ۴۰ نفر از مریضان قبل از مراجعه به شفاخانۀ روشنا، به داکتران متخصص چشم مراجعه و برای شان دوا تجویز گردیدهبود. در حالیکه ۳۷ نفر نیز تنها با مراجعه به دواخانهها دوا دریافت نمودهبودند. ۲۳ نفر از مریضان اصلاً قبل از مراجعه به شفاخانه دوایی دریافت ننمودهبودند. اوسط زمان مراجعۀ مریضان به شفاخانه از زمان شروع اعراض و علایم کلینیکی ۳ ± ۸ روز بوده است.